Interwencjonizm państw i stowarzyszeń państw przybrał ogromna skalę w odpowiedzi na pandemię. Potem kolejne wydarzenia go tylko wzmacniały, w szczególności agresja Rosji na Ukrainę, powodująca wielki skok zbrojeń. Duże znaczenie ma rywalizacja amerykańsko-chińska, np. w obszarze technologii mikroprocesorowych, a także powiązana zarówno z tą rywalizacją, jak i doświadczeniem przerwania łańcuchów dostaw w wyniku blokad pandemicznych – reindustrializacja Stanów Zjednoczonych, w mniejszym stopniu również Europy. Przeciwdziałanie skutkom zmian klimatycznych oraz transformacja energetyczna również dokonywane są głównie przez fundusze zarządzane przez państwa.
Państwo to politycy i partie polityczne. Jakość ich decyzji gospodarczych będzie zależała zarówno od ich osobistych poglądów i wiedzy, jak interesów partyjnych.
Formuła zaangażowania państwa w gospodarkę podlega ewolucji. Wśród najważniejszych jej przejawów, wymuszonych przez wydarzenia ostatnich lat, można wymienić: rosnące wydatki zbrojeniowe, sankcje gospodarcze jako sposób osłabiania potencjału zbrodniczego reżimu i ostrożniejsze podejście przez Zachód do niedemokratycznych partnerów handlowych, a także szeroko zakrojone interwencje państwowe, w tym bezpośrednie transfery, łagodzące skutki kryzysu energetycznego, żywnościowego oraz inflacji. Pod względem zakresu interwencji przełomowa okazała się pandemia COVID-19. W odpowiedzi na nią pakiety ratunkowe i antykryzysowe sięgnęły nienotowanych dotąd rozmiarów, a tylko w przypadku UE skala zaangażowanych środków sięgała niemal 4,5 biliona euro. Na podstawie obserwacji polityki gospodarczej ostatnich lat można stwierdzić, że dopóki sytuacja polityczna i gospodarcza będzie niestabilna, dopóty wpływ państwa na funkcjonowanie gospodarki pozostanie silny i będzie się umacniał – mówi Agnieszka Wincewicz-Price, kierownik zespołu ekonomii behawioralnej w Polskim Instytucie Ekonomicznym.
Na ilustracji dane zebrane przez PIE o wydatkach państwowych i UE w Europie.
Polecamy artykuł na temat obecnej postaci interwencjonizmu w serwisie społeczności Business Dialog